KolibriOS: 1.44 MB disketten bile önyükleme yapabilen hafif işletim sistemi

Alternatif CD versiyonu Doom ve Wolfenstein gibi oyunlarla birlikte geliyor

Eğer eski bir bilgisayarınız varsa ve onu yeniden kullanıma kazandırmak istiyorsanız, KolibriOS bu görevi başarıyla üstlenebilecek hafif bir işletim sistemi olarak öne çıkıyor. Tamamen x86 assembly diliyle yazılan KolibriOS, çok eski donanımlarda bile akıcı bir performans sunuyor.

İlk olarak 2004 yılında MenuetOS projesinden türetilen KolibriOS, 32-bit x86 mimarisine bağlı kalarak kendi yolunu çizmeyi başardı – öncüsünden farklı olarak, yalnızca 64-bit sürümle sınırlı bir yol izlemekten kaçındı. Hedeflediği sistemler için 32-bit yeterli oluyor.

Nvidia, 2025 yılında Arm tabanlı işlemcisiyle AI PC pazarına girebilir

Nvidia’nın, Intel, Qualcomm ve AMD ile AI PC işlemci pazarında rekabet etmeyi planladığına dair haberler yaklaşık bir yıldır gündemde. Arm’ın Qualcomm ile devam eden anlaşmazlığı ve Qualcomm’un Arm PC üzerindeki özel lisansının sona yaklaşmasıyla birlikte, MediaTek ve Nvidia gibi şirketlerin de gelecek yıl sektöre adım atması bekleniyor.

FNBHaberNejdet Bayram

KolibriOS’un minimum sistem gereksinimleri oldukça düşük: i586 uyumlu bir CPU, 8MB RAM ve VESA uyumlu bir video kartı yeterli. Bu gereksinimlere rağmen işletim sistemi eski bilgisayarlarda oldukça hızlı çalışıyor ve önceden yüklenmiş uygulamaları neredeyse sıfır yükleme süresiyle açabiliyor. Önyükleme süresi de şaşırtıcı derecede hızlı.

YouTuber Michael MJD'nin yakın zamanda yayınladığı bir videoda, KolibriOS’un eski bir donanımda 3,5" disketten birkaç dakikada, CD-ROM’dan ise yaklaşık beş saniyede açılabildiği gösterildi.

Ancak, disketten çalıştırmak yazılım sayısını sınırlıyor. CD versiyonu ise klasik 2D oyunlardan Wolfenstein 3D, DOOM ve Quake gibi efsane 3D oyunlara kadar 50'den fazla oyunla birlikte geliyor.

Ek olarak, KolibriOS içinde hafif Netsurf tarayıcısı, metin düzenleyiciler, bir IRC istemcisi ve DOSBox gibi emülatörler de bulunuyor. Netsurf tarayıcısı ise yalnızca temel seviyede web sayfalarını görüntüleyebiliyor; modern HTML5 ya da video akışı gibi özellikleri desteklemiyor.

Buna rağmen, KolibriOS esas olarak web’de gezinmek için değil, eski x86 makineleri hafif üretkenlik görevleri için tekrar kullanıma kazandırmak amacıyla tasarlanmış gibi görünüyor. Tabii nostaljik bir retro oyun deneyimi de sunuyor.

Özellikle etkileyici olan, bu kadar hafif bir işletim sistemine bu denli özelleştirme özelliklerinin eklenmiş olması. Kullanıcılar, varsayılan Windows tarzı görev çubuğunu kaldırarak macOS tarzı bir dock’u aktif edebiliyor. Buna ek olarak, düğmeler ve başlık çubukları gibi bileşenler için özel renk seçenekleri de sunuluyor.

Michael MJD test sürecinde bazı donanım uyumsuzlukları yaşadı; Ethernet ve ses özellikleri test ettiği donanımda çalışmadı. Ancak KolibriOS, Intel, 3Com ve Realtek gibi birçok yaygın NIC sürücüsünü doğrudan destekliyor. Diğer bileşenlerde ise uyumluluk değişkenlik gösterebilir.