Alibaba, Çin’de rekabeti bozduğu gerekçesiyle rekor cezaya çarptırıldı
Çinli e-ticaret devi Alibaba, rekabeti bozduğu gerekçesiyle rekor cezalara çarptırıldı. Şirketin Türkiye’deki ortağı Trendyol ise bu durumdan nasıl etkilenecek?
Alibaba, dünyanın en büyük e-ticaret platformlarından biri olarak hem Çin’de hem de uluslararası pazarlarda büyük bir etkiye sahip. Ancak son yıllarda, şirketin rakiplerine karşı uyguladığı tekelci politikalar nedeniyle antitröst soruşturmalarıyla karşı karşıya kaldı. Çin’in piyasa düzenleme kurumu SAMR, Alibaba’ya 2,75 milyar dolarlık rekor bir ceza kesti. Bu ceza, şirketin 2019 yılındaki Çin’deki gelirinin yüzde 4’üne denk geliyor.
SAMR, Alibaba’nın “ikiden birini seçmek” adı verilen bir uygulama yaptığını tespit etti. Bu uygulama, satıcıların sadece Alibaba’nın platformunda satış yapmalarını veya rakip platformlardan çekilmelerini zorlayan bir uygulama. Bu şekilde, Alibaba hem satıcıların hem de tüketicilerin seçim özgürlüğünü kısıtlamış ve rekabeti engellemiş oldu.
Bu uygulama, Alibaba’nın rakibi olan JD.com tarafından 2017 yılında ortaya çıkarıldı. JD.com, Alibaba’nın bu uygulamasının haksız rekabet oluşturduğunu ve satıcıları büyük pazarlara yönlendirdiğini iddia ederek mahkemeye başvurdu. 2019 yılında açılan dava, 2020 yılında sonuçlandı ve Alibaba 1 milyar Yuan (140 milyon Dolar) ceza ödemeye mahkum edildi. Ancak bu ceza, SAMR tarafından verilen cezanın yanında küçük kaldı.
FNBHaber
Alibaba, bu cezaların ardından piyasa değerinde büyük bir düşüş yaşadı. Şirketin hisseleri, Nisan ayında yüzde 30 değer kaybetti. Ayrıca, şirketin finansal kolu olan Ant Group’un halka arzı da Çin hükümeti tarafından durduruldu. Ant Group, dünyanın en büyük halka arzı olması bekleniyordu.
Alibaba’nın bu durumu, Türkiye’deki ortağı olan Trendyol’u da etkiliyor. Trendyol, 2010 yılında kurulan ve Türkiye’nin en büyük e-ticaret platformu olan bir şirket. 2018 yılında, Alibaba, Trendyol’a 728 milyon Dolar yatırım yaparak şirketin yüzde 86,5’ine sahip oldu. Bu yatırım, Türkiye’deki en büyük yabancı yatırım olarak kayıtlara geçti.
Trendyol, Alibaba’nın desteğiyle hem Türkiye’de hem de uluslararası pazarlarda büyümeye devam ediyor. Şirket, 2020 yılında 20 milyar Dolarlık satış hacmine ulaştı. Ayrıca, Türkiye’deki üreticilerin ve satıcıların dünya çapında 50’den fazla e-ticaret platformunda ürünlerini satmasına olanak sağlıyor. Trendyol, aynı zamanda Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC) Türkiye’deki resmi e-ticaret hizmetleri ortağı oldu.
FNBHaber
Alibaba’nın yaşadığı antitröst soruşturmaları ve cezaları, Trendyol’un iş modelini ve büyüme stratejisini nasıl etkileyecek? Bu sorunun cevabı henüz net değil. Ancak Trendyol’un kurucusu ve CEO’su Demet Mutlu, Alibaba ile olan ortaklıklarından memnun olduklarını ve iş birliklerini sürdüreceklerini söyledi. Mutlu, “Alibaba ile olan ortaklığımız, bize hem Türkiye’de hem de dünyada büyümemiz için çok değerli fırsatlar sunuyor. Alibaba’nın tecrübesinden ve teknolojisinden yararlanarak, Türkiye’deki e-ticaret sektörünü daha da geliştirmeyi ve Türkiye’nin küresel bir e-ticaret merkezi olmasını hedefliyoruz” dedi.
Alibaba ve Trendyol, Çin ve Türkiye arasındaki e-ticaret ilişkilerini güçlendirmeye devam ediyor. Ancak bu arada, Çin’deki e-ticaret pazarında yeni bir rakip yükseliyor: Pinduoduo. Pinduoduo, 2015 yılında kurulan ve sosyal e-ticaret modeliyle dikkat çeken bir platform. Pinduoduo, kullanıcıların arkadaşları, aileleri ve komşularıyla birlikte alışveriş yaparak daha düşük fiyatlara ürün satın almasını sağlıyor. Pinduoduo, özellikle düşük ve orta gelirli tüketicilerin yoğun olduğu 3., 4. ve 5. seviye şehirlerde popüler.
Pinduoduo, 2020 yılında Çin’in en çok satış yapan e-ticaret firması oldu. Şirket, 788,4 milyon aktif kullanıcıya ve 37,1 milyar Dolar gelire ulaştı. Pinduoduo, ayrıca canlı yayınla satış yapma trendine de ayak uydurdu. Şirket, 2020 yılında “Duoduo Livestreaming” adlı bir canlı yayın aracı başlattı. Bu araç, Pinduoduo’nun platformunda satış yapan ortakların, ürünlerini canlı olarak tanıtmalarına ve satışlarını artırmalarına olanak sağlıyor.
FNBHaber
Pinduoduo’nun yükselişi, Alibaba ve JD.com gibi e-ticaret devlerini zorluyor. Bu şirketler, hem Çin’deki rekabeti hem de Çin hükümetinin antitröst düzenlemelerini göz önünde bulundurarak, iş modellerini ve stratejilerini yeniden gözden geçirmek zorunda. Aynı zamanda, bu şirketler, TikTok’un sahibi olan ByteDance gibi yeni oyuncuların da girdiği canlı yayınlı alışveriş modasına uyum sağlamaya çalışıyor.
Çin’deki e-ticaret pazarı, hem büyük fırsatlar hem de büyük zorluklar barındırıyor. Alibaba, Trendyol, Pinduoduo ve diğer e-ticaret platformları, bu pazarda var olabilmek ve büyüyebilmek için hem rekabetçi hem de uyumlu olmak zorunda. Bu da, hem tüketiciler hem de satıcılar için daha fazla seçenek, daha iyi hizmet ve daha yüksek kalite anlamına geliyor.
